Czytelnia

Cztery lata zaciekłych walk doprowadziły do kapitulacji 11 listopada 1918 roku Niemiec wraz z ich austro-węgierskim sojusznikiem i, upokorzone, musiały zrezygnować ze swoich mocarstwowych ambicji, przynajmniej na jakiś czas. Dzień wcześniej do Warszawy przybył Piłsudski, witany jako bohater narodowy i mąż opatrznościowy odradzającej się Polski, ale w 1914 nikt nie przewidywał, ze oto nasz kraj otrząśnie się spod wpływów trzech zaborców. To splot przypadków ułatwił odbudować niepodległość RP, splot przypadków wspomagany siłą wybitnych jednostek, którym udało się niemożliwe- po 123 latach niewoli.

Symboliczna data 11 listopada 1918 roku to tylko koniec pewnego etapu, etapu, który uświadomił Polakom, ze niepodległość jest możliwa i ze stała się rzeczywistością. Jednocześnie 11 listopada to początek trudnej drogi ku integracji państwowej różnych części przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, to jednocześnie początek walki o uznanie tej wywalczonej niepodległości przez społeczeństwo międzynarodowe, co wcale nie było takie łatwe. Czemu wiec ta data stała się taka ważna w naszej świadomości historycznej? Bo umożliwiła Polakom decydowanie o tym, co dla nich dobre lub niedobre i, co najważniejsze, umożliwiła branie odpowiedzialności za podejmowane decyzje, bez żadnego zewnętrznego wpływu państw sąsiedzkich. Tylko tyle i aż tyle.

Odzyskiwanie przez Polskę niepodległości było procesem stopniowym i wybór 11 listopada jest dość arbitralny. Uzasadnieniem może być zbiegnięcie się wydarzeń w Polsce z końcem I wojny światowej na świecie (tego samego dnia miała miejsce kapitulacja Niemiec na froncie zachodnim).

• 5 listopada 1916 – wydanie aktu gwarantującego powstanie Królestwa Polskiego, w bliżej nieokreślonych jeszcze granicach.
• 14 stycznia 1917 – rozpoczęcie działalności przez Tymczasową Radę Stanu.
• 12 września 1917 – przejęcie obowiązków głowy państwa przez Radę Regencyjną.
• 7 października 1918 – ogłoszenie niepodległości Polski przez Radę Regencyjną
• 25 października 1918 – powołanie rządu Józefa Świeżyńskiego.
• z 6 na 7 listopada 1918 – powstanie w Lublinie Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej zIgnacym Daszyńskim na czele.
• 10 listopada 1918 – przyjazd Józefa Piłsudskiego do Warszawy.
• 11 listopada 1918
  • przekazanie przez Radę Regencyjną władzy wojskowej (będącej częścią zwierzchniej władzy państwowej) Józefowi Piłsudskiemu. Piłsudski zostaje Naczelnym Dowódcą Wojsk Polskich.
  • po pertraktacjach Piłsudskiego z Centralną Radą Żołnierską wojska niemieckie zaczęły wycofywać się z Królestwa Polskiego.
  • rozbrojenie w nocy niemieckiego garnizonu stacjonującego w Warszawie.
  • objęcie nadburmistrzostwa miasta Poznania przez Polaka, Jarogniewa Drwęskiego.
• 12 listopada 1918 - Rada Regencyjna powierza Józefowi Piłsudskiemu misję stworzenia rządu narodowego.
• 14 listopada 1918 – rozwiązanie się Rady Regencyjnej i przekazanie zwierzchniej władzy państwowej w ręce Józefa Piłsudskiego. Piłsudski zostaje głową państwa (na razie bez formalnego określenia nazwy urzędu).
• 15 listopada 1918 - Nr 204 "Monitora Polskiego" otrzymuje podtytuł "Dziennik Urzędowy Republiki Polskiej". Zmiana nazwy państwa polskiego z "Królestwa Polskiego" na "Republika Polska".
• 17 listopada 1918 - Józef Piłsudski mianuje Jędrzeja Moraczewskiego prezydentem ministrów Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej.
• 19 listopada 1918 – wojska niemieckie zakończyły wycofywanie się z Królestwa Polskiego.
• 22 listopada 1918 – podpisanie dekretu o podstawach ustrojowych państwa polskiego. Józef Piłsudski obejmuje urząd Tymczasowego Naczelnika Państwa.
• 27 grudnia 1918 – wybuch powstania wielkopolskiego w Poznaniu.